Tüm gökyüzünü haritalarken daha önce hiç görülmemiş ilginç bazı şeyler bulacağınız kesindir. Bu, eğer gökyüzünü yüksek enerji X-ışın radyasyonunda haritalıyorsanız özellikle doğrudur, çünkü X-ışınları aşırı cisimler; kütle çekimle birikim yapan kara delikler ve nötron yıldızları, süper güçlü manyetik alanlar, aşırı sıcak madde, yıldızların güçlü parlamaları ve ölü ya da ölmekte olan yıldızların süpernova patlamalarıyla üretilir. SRG uzay aracının üzerindeki eROSITA teleskobu, tüm X-ışın gökyüzünün böyle bir görünümünü sağlamak üzere tasarlandı. SRG, eROSITA’yla birlikte 13 Temmuz 2019’da fırlatıldı ve eROSITA X-ışın gökyüzünü ilk taramasını 11 Haziran 2020’de tamamladı. Bu veri definesinin eROSITA ekibi tarafından analizi birbiri ardına hazineler açığa çıkarıyor. En yeni keşif, Samanyolu’ndaki (eski) bir yıldızın süpernova patlaması tarafından üretilen, dev bir X-ışın yayınlayan enkaz bulutunu gösteren bu görüntü. Bu süpernova kalıntısı, X-ışınlarında şimdiye kadar keşfedilenlerin en büyüğü. Yukarıdaki görselde kırmızıyla gösterilen, patlamayla üretilen X-ışın yayınlayan enkaz, yıldız kendini parçaladığında süper sıcak gaz tarafından oluşturuldu. Bu sıcak gaz, (görselde maviyle gösterilen) düşük enerjili radyo dalgaları yayınlayan, patlamanın gücüyle süpürülmüş hızla ilerleyen yüklü parçacıklar plazması tarafından sınırlanıyor. Süpernova kalıntısına, keşfi yapan ekibin liderinin doğduğu Bad Hönningen am Rhein’ın Orta Çağ’daki ismi olan Hoinga adı verildi. Hoinga devasa, dolunayın büyüklüğünün yaklaşık doksan katı ve Samanyolu’nda bulunan süpernova kalıntılarının çoğunun aksine, galaksideki yıldızların büyük bölümünün bulunduğu dönen diskin çok yukarısında yer alıyor. eROSITA teleskobu, Dünya’dan 1,5 milyon kilometre uzakta, Dünya-Güneş L2 noktasındaki yalnız konumundan gökyüzünü taramaya ve yüksek enerji evreninin gittikçe daha derinleşen bir görüntüsünü oluşturmaya devam edecek.
Görsel: eROSITA/MPE (X-ışın), CHIPASS/SPASS/N. Hurley-Walker, ICRAR-Curtin (Radyo)