Dev bir yıldız termonükleer yakıtını tükettikten sonra demir çekirdeği çöker ve yıldızı parçalamaya yetecek kadar enerji açığa çıkarır. Küçük, çökmüş çekirdek, Güneş kütlesinin bir şehir boyutlarına sıkıştırıldığı, nötron yıldızı olarak bilinen bir cisim haline gelebilir. Nötron yıldızları o kadar yoğundur ki bir çay kaşığı kadar nötron yıldızı maddesi, Dünya üzerindeki insan popülasyonunun tamamından daha ağır olurdu. Çoğu nötron yıldızı hızla döner ve aynı zamanda güçlü manyetik alanları vardır; aslında, bu cisimlerden magnetar olarak bilinen bazıları, Evren’deki en güçlü mıknatıslardır. Yukarıdaki görsel, bir magnetarın katı demir kabuğunun, Dünya’daki bir depreme benzer şekilde kırılmasının sanatçı tasvirini gösteriyor. Depremler o kadar çok enerji açığa çıkarırlar ki bu olaylar yerkürenin her yerinde tespit edilebilir. Ama magnetarlardaki yıldız depremleri o kadar kuvvetlidir ki, galaksinin tamamında tespit edilebilecek yüksek enerji radyasyonu fışkırmaları üretirler. Depremler, Dünya’nın iç yapısı hakkında bulgular sunan iç dalgalar oluşturur. Nötron yıldızlarındaki fışkırmalar da yıldız üzerinde, maddenin yeni formlarının var olduğu düşünülen inanılmaz şekilde yoğun iç bölge hakkında bilgi sağlayan sismik dalgalar meydana getirir. Daha önceleri böylesi dalgalar yalnızca nadir, dev magnetar fışkırmalarındaki zonklamalar olarak görülüyordu. Şimdi ise astronomlar bu titreşimleri daha sık görülen, daha az şiddetli magnetar fışkırmalarında tespit edecek hassas bir yöntem geliştirmiş durumdalar. Bu yöntemi kullanarak, SGR J1550-5418 adlı bir magnetarda, Fermi Gama-ışın Patlaması Gözlemcisi tarafından tespit edilen gama-ışın püskürmelerindeki bu titreşimleri tespit etmeyi başardılar.
Görsel: NASA Goddard Space Flight Center/S. Wiessinger; Fermi