Ana Sayfa Genel Bir Örümceğe Dönüşmek

Bir Örümceğe Dönüşmek

Pulsar ve beyaz cüce

Milisaniye pulsarları adı verilen hızlı dönen pulsarlar, Güneş kadar kütleye sahiplerdir ama bir Formula-1 arabasının motorundan daha hızlı, saniyede yüzlerce kez dönerler. Hızlı dönüşleri, bir yoldaş yıldızdan madde biriktirilmesinden kaynaklanır; bu madde nötron yıldızının çevresinde ince, hızla dönen bir disk oluşturup bir kenarına çarpar ve bir basket topunu elinizle çevirmenize benzer şekilde dönüşünü artırır. Milisaniye pulsarı, yoldaşından neredeyse tüm kütlesini çekip alır, böylece yoldaş yıldız genelde aşırı düşük kütleli bir beyaz cüce (dejenere maddeden atıl, Dünya boyutlarında bir çekirdek) haline gelir. Yoldaş maddeden bu kadar çok kütle kaybedildiği için bu milisaniye pulsar çift sistemleri ilk olarak “karadul” çiftleri olarak adlandırıldı, daha fazla çeşit bulundukça artık daha genel olarak işin duayenlerince “örümcek” çiftleri adıyla biliniyorlar. Örümcek çiftleri yüksek enerji gama-ışınları yayınlarlar ve 2008’den bu yana gama-ışın gökyüzünü tarayan Fermi Gama-ışın Uzay Teleskobu bunların pek çoğunun bulunmasında önemli rol oynadı. Fermi tarafından daha önce belirlenmemiş bir gama-ışın kaynağı olarak görülen, Fermi kataloğunda 4FGL J1120.0Ð2204 adı verilen yeni fark edilmiş bir milisaniye pulsarı, yakın zamanda Şili’deki SOAR Teleskobu’nun yer temelli gözlemleri kullanılarak sıra dışı bir örümcek sistemi şeklinde tanımlandı. Bu sistemdeki yoldaş yıldız, çoğu diğer örümcek sistemindekilerden daha ağır ve çok daha büyük. Bu da astronomların bu sistemdeki nötron yıldızını yoldaşını yerken yakaladıkları anlamına geliyor ve bunu, bir örümceğe dönüşüm sürecinde en erken yakalanan sistem yapıyor.

Görsel: NOIRLab; Fermi; NASA; Swihart et al. (2022)

Yorumunuzu yazabilirsiniz