Dış uzayda çalışmak tehlikelidir. Sıcaklıktaki dramatik değişimler, tehlikeli bölgeler, yüksek enerji parçacıkları ve radyasyon; hepsi hoş olmayan bir çalışma ortamı yaratır. Bunun bir örneği, geçtiğimiz Eylül’de Uluslararası Gama-ışın Astrofizik Laboratuvarı’nın (INTEGRAL) başına geldi. INTEGRAL, 2002’den beri Samanyolu ve ötesindeki gama-ışın ve X-ışın kaynaklarını inceleyen, önemli bir yüksek enerji uzay gözlemevi. 22 Eylül’de INTEGRAL, (uzay aracını uzayda doğru konumda tutan) üç jiroskopik reaksiyon tekerinden birisi dönmeyi durdurduğunda acil durum moduna geçti. Açısal momentumun korunumuyla aracın kendisi dönmeye başladı. Bu aracın güç kaybettiği anlamına geliyordu, çünkü bataryaları dolu tutmak için kullanılan güneş panelleri artık Güneş’e dönük değildi. Kontrolsüz dönüş bir uzay aracının parçalanmasına bile yol açabilir. Sorun, INTEGRAL tehlikeli Van Allen radyasyon kuşaklarından, yüksek enerjili atom altı parçacıkların Dünya’nın manyetik alanları tarafından tutulduğu bölgelerden geçerken yüklü bir atom altı parçacığın INTEGRAL’in elektroniklerinin hassas bir kısmına çarpmasından kaynaklanmış gibi görünüyordu. Sadece üç saatlik güç kalmışken ESA mühendislerinin hızlı çalışması gerekliydi. Dönen uzay aracından tanısal bilgilerin ancak gelişigüzel alınabilmesi zorlukları arttırıyordu. Çalışmamakta direnen reaksiyon tekerini aktif hale getirmek ve dönmeyi yavaşlatmak üzere dönüş hızlarını değiştirmek için komutlar gönderildi. Başlangıçta bu komutlarla INTEGRAL kontrol altına alınmış gibiydi, ama birkaç saat sonra tekrar dönmeye başladı. Hummalı analizlerden sonra yer kontrolörleri bu sorunun, Dünya yıldız takipçilerinin görüşünü engellediğinde ortaya çıktığını, böylece uzay aracını yönlendirmek için kullanılan yıldızların kısa süre için bulunamadığını düşündüler. Uzay aracına bir dizi yeni komut gönderildi ve can sıkıcı birkaç saatin ardından kıymetli araç bir kez daha kararlı şekilde kontrol altındaydı. INTEGRAL 27 Eylül’den bu yana gözlemlerine devam ediyor.
Görsel: ESA