Ana Sayfa Genel Yıldız Doğum Evini Baştan Düzenlemek

Yıldız Doğum Evini Baştan Düzenlemek

Yıldızlar geniş, dev, yoğun gaz ve toz bulutlarının içinde doğarlar. Dev yıldızlar bulutun içinde, rastlantısal bir nedenden dolayı çevrelerinden biraz daha yüksek yoğunluğa sahip küçük bölgeler olarak başlarlar. Bu yoğunluk artışları kütle çekim tarafından kuvvetlendirilir, gittikçe daha yoğun ve daha sıcak hale gelirler. Eğer koşullar doğruysa nihayetinde yeterli miktarda kütle, bebek yıldızın çekirdeğindeki nükleer yangınları tutuşturmak üzere bir araya gelir. Bu basit resmin önünde (manyetik alanlardan, bulutun dönüşünden, kompozisyondan ve diğer faktörlerden kaynaklanan) pürüzler bulunuyor, bu yüzden de tam süreci öngörmek zor. Ve yıldız oluşumunun detayları, bulutun kendi içindeki kalın toz ve gaz perdesi tarafından moral bozucu şekilde meraklı astronomların bakışlarından saklanıyor. Ama yeterince yaşlandıklarında yıldızların kendileri bu perdeyi açabiliyor ve kendilerini görülür hale getirebiliyor. Yıldızlar bunu doğum bulutlarında, kuvvetli yıldız rüzgarları ve süpernova patlamalarının birlikteğiyle büyük, saydam oyuklar oluşturarak yapıyorlar. Bu şiddetli faaliyet tarafından üretilen bu “süperkabarcıklar”, yıldız doğumevindeki bebek yıldızları ortaya çıkaran bir görüntü sunuyor. Böyle bir dev yıldız deliğinin güzel bir örneği yukarıda gösteriliyor. Bu görsel, Büyük Macellan Bulutu’ndaki (Samanyolu’nun bir uydu galaksisi) N44 nebulasını gösteriyor ve Hubble Uzay Teleskobu’ndan optik görüntüyle Chandra X-ışın Gözlemevi’nden X-ışın görüntüsünün bir kompoziti. Hubble görüntüsü, süperkabarcığın çevresindeki parıldayan gazın görülebilen ufak  yapılarıyla birlikte nebulayı kaplayan karanlık tozlu bulutlarını detaylı gösteriyor. Chandra’nın mor renkli X-ışın görüntüsü, oyuğun boş olmadığını, aşırı derecede sıcak, X-ışın yayınlayan gaz içerdiğini gösteriyor. Bu sıcak gaz hızla ilerleyen yıldız rüzgarları, süpernovaların püskürükleri ve nebuladaki gazla toz arasındaki şiddetli çarpışmalar tarafından üretiliyor. Bu gazın yayınladığı X-ışınları, astronomların süperkabarcığı şişiren ve nebulayı şekillendiren güçlü yıldız olaylarının tüm tarihini izlemelerine yardımcı oluyor.

Görsel: J. Schmidt; NASA/CXC/SAO; U.Mich./S.Oey; STScI

YORUM YOK

Yorumunuzu yazabilirsinizCevabı iptal et

Exit mobile version