Astrofiziğin en ilgi çekici sorularından birisi de bir kara deliğin olay ufkunun yakınlarında ne bulunduğudur. Olay ufkuna düşen şeyler Evrenimizi terk ederler, bu yüzden bu maddeye son anlarında ne olduğunu merak etmek oldukça doğal. Olay ufkunun yarıçapının birkaç katı ötede durum epeyce istikrarlıdır ve teoride madde kara deliğin etrafında uzun bir süre boyunca yörüngede kalabilir. Ama kara deliğin çok yakınında uzay tuhaf davranmaya başlar ve yörüngeler kararsız hale gelir, buradaki tüm maddeler karşı konulamaz biçimde, bir daha görülmemek ya da duyulmamak üzere olay ufkuna düşerler. Olay ufukları çok küçük (Güneş’le aynı kütleye sahip bir kara delik için yalnızca 3 km’lik yarıçap) ve muazzam uzaklıklarda oldukları için olay ufkunun yakınındaki bölgenin doğrudan görüntüsünü almak aşırı derecede zordur (elbette bu insanları denemekten vazgeçirmiyor). Bir kara deliğin yakınındaki uzay zamanı incelemenin daha kolay bir yolu ise burada bulunan çok sıcak gazın zamanlama sinyallerini ölçmektir. Bunu yapmak için çok kısa zaman ölçeklerinde (saniyenin 1/1000’i) ölçüm yapma kabiliyetine sahip hassas bir X-ışın cihazına ve birikim yapan bir kara deliğin parlak X-ışın emisyonu taşmasına ihtiyaç duyarsınız. Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki Nötron Yıldızı İç Kompozisyon Kaşifi (NICER) esasen nötron yıldızlarını incelemek için tasarlandı, ama birikim yapan kara delik sistemlerini incelemek için neredeyse mükemmel olan çok yüksek zaman çözünürlüğüyle büyük ve hassas bir X-ışın gözlemevi sunuyor. 11 Mart 2018’de (yine istasyonda olan) MAXI X-ışın monitörü, daha önce bu illüstrasyonda görülene benzer aşırı parlak, birikim yapan bir kara delik çift sisteminde görülmemiş bir X-ışın patlaması keşfetti. NICER harekete geçti ve bu X-ışınlarının geniş bir enerji bandında ve aşırı derecede kısa zaman ölçeklerinde değişimlerini ölçtü. Biriken maddenin çoğu olay ufkuna doğru spiral çizerek düşmeden önce kara delik etrafında bir disk oluşturuyor ve bu maddenin de bir kısmı birikim diski etrafında korona adı verilen bir sıcak gaz bulutu meydana getiriyor. Koronanın X-ışınları birikim diskinin farklı bölgelerinden yansırken X-ışın değişimleri farklı enerjilerde ve zaman ölçeklerinde farklı zaman gecikmeleri, yani yankılar gösterdiler. X-ışın yankıları NICER tarafından algılandı ve astronomlara bir yıldız kara deliğinin çok yakınında madde dağılımına çok nadir bir bakış atmasına izin verdi. Bu da ilk defa biriken madde diskinin olay ufkunun çok yakınlarına kadar uzandığını ortaya çıkardı ve astronomların ilk kez X-ışın yayınlayan sıcak koronanın büyüklüğündeki değişimleri ölçmesini sağladı.
Görsel: NASA/CXC/M. Weiss