Ana Sayfa Genel Parçalanma

Parçalanma

Sabit yıldızlar sabit değiller, aksine uzayda şaşılacak hızlarda ilerliyorlar. Kimi zaman bu hareket yakınlardaki cisimlerin çekmesiyle oluşuyor, bazen de yıldızlar bir yoldaşın devasa patlamasının gücüyle itiliyorlar. Bu hareketler, yıldızları ev sahibi galaksilerinde uçarlarken ilginç maceralara doğru gönderebilir. Ama uzay, eğer çok yakına gelirse bir yıldızı bir anda yutabilecek kara deliklerle dolu tehlikeli bir yer olabilir. Eğer bir yıldız bir kara deliğe fazla yaklaşırsa, kara deliğin ekstrem kütle çekimi yıldızı parçalayabilir. Ardından bozulan yıldız maddeleri, bu kozmik gidere düşmeden önceki kısa bir zaman diliminde kara deliğin etrafında dönerler (ve belki de maddenin bir kısmı bir parçacık jeti biçiminde kara delikten kaçabilir). Yukarıdaki görsel, Güneş’in birkaç milyon katı kütleye sahip bir kara delik tarafından yutulmakta olan zavallı bir bozulmuş yıldızın kalıntılarından oluşmuş geçici birikim diskinin ve kara delik jetinin bir illüstrasyonunu gösteriyor. Maddeler kara deliğin etrafından helezonlar yaparken, eğer doğru yere bakıyor olursak görebileceğimiz kısa süreli bir yüksek enerjili radyasyon ve morötesi ve de optik ışık taşması meydana geliyor. Şimdi kendi galaksimiz ve ötesinde, astronomların yıldızların kara delikler tarafından bozulmasından kaynaklandığını düşündükleri neredeyse 100 adet kısa süreli olay mevcut. Neil Gehrels Swift Gözlemevi, ilk defa Kasım 2014’te gözlenen böyle bir olay tarafından yayınlanan X-ışınları ve morötesi ışığın detaylı bir incelemesini yaptı. Swift’in X-ışın ve UV/optik gözlemleri, X-ışın emisyonunun optik ve UV emisyonla birlikte değiştiğini gösterdi ama X-ışın parlaklığındaki değişiklikler, optik ve UV’de gözlenen benzer değişikliklerden yaklaşık bir ay sonra meydana geldi. Astronomlar bu koordine değişimleri parçalanan yıldızın, kara deliğin olay ufkuna yaptığı son dalıştan önceki dansının bir parçası olarak yorumluyorlar.

Görsel: NASA’s Goddard Space Flight Center

Yorumunuzu yazabilirsiniz