Rossi X-ışın Zamanlama Kaşifi (RXTE) 30 Aralık 1995’te fırlatıldı. RXTE derin uzayda, hızla dönen nötron yıldızları, kara delikler tarafından yutulan maddenin son ölüm sarmalı, patlayan yıldızlar ve aktif galaksiler gibi gizemli X-ışın emisyonu kaynaklarındaki ani değişimleri araştırmaya adanmış bir uydu gözlemeviydi. Adını X-ışın astronomisinin öncülerinden birisinden, Güneş Sistemimizin dışındaki ilk kozmik X-ışın kaynağının keşfedilmesine yardımcı olmuş olan bilim insanı Bruno Rossi’den alıyordu. RXTE 3 cihazlık bir set taşıyordu: yeni X-ışın kaynaklarını arayarak göğün tamamını tarayan Tüm Gökyüzü Monitörü; Yüksek Enerji X-ışın Zamanlama Deneyi ve Orantılı Sayaç Dizisi. Gökyüzünü izleyerek ve özünde değişen X-ışın evreni hakkındaki anlayışımızı kökten değiştiren keşifler yaparak 16 yıl geçirdi. En önemli gözlemlerinden bazıları, Evren’deki bilinen en güçlü manyetik alanlara sahip nötron yıldızları olan magnetarların keşfi, Samanyolu’nun komşusu Küçük Macellan Bulutu’ndaki X-ışın pulsarlarının keşfi, kara deliklerin etrafında saniyede yüzlerce kez dönen maddelern tespiti ve dönen kara deliklerin etraflarındaki uzay zamanı kendileriyle birlikte sürüklediklerinin doğrulanmasıydı. RXTE’nin keşif görevi Ocak 2012’te sona erdi. Atmosfer direnci RXTE’nin yörüngesinin bozulmasına sebep oldu ve uydu nihayet 30 Nisan 2018 TSİ 17:45’te Dünya atmosferine tekrar girdi. Gelecek görevlerin tasarımında önemli bir etkisi olan gurur verici mirası, şu anda çalışmaya devam eden Swift ve NICER gibi X-ışın gözlemevlerinde yaşamaya devam ediyor.
Görsel: NASA