Ana Sayfa Genel Yutulmuş Bir Yıldızın Yankıları

Yutulmuş Bir Yıldızın Yankıları

Bir kara delik bir yıldızı yuttuğu sırada oluşan geçici birikim diskinin illüstrasyonu

Bir kara deliğin olay ufkuna çok yakın dolaşan yıldızlar Evrenimiz’den tamamen kaybolacaklar. Ancak yok olmadan X-ışınlarında bir çığlık, şiddetli ölümlerini işaretleyen bir sinyal yayınlarlar. Bu X-ışını fışkırmalarından bir tanesi, 28 Mart 2011’de NASA’nın Swift Gözlemevi tarafından tespit edildi. Bu olayın Swift tarafından tespit edilen muazzam X-ışını taşmaları, uzak bir galaksideki bir yıldızın, önceden bilinmeyen, milyonlarca Güneş kütlesine sahip bir kara delik tarafından yok edilişinin işaretlerini taşıyordu. Peki bir kara delik bir yıldızı tam olarak nasıl parçalıyor? Astronomlar bu süreci daha iyi anlamak için XMM-Newton ve Suzaku X-ışın gözlemevleri tarafından elde edilen X-ışını gözlemleriyle birlikte Swift gözlemlerini titizce tekrar analiz ettiler. Astronomlar, özünde farklı enerjiler ve farklı zamanlarda X-ışını fışkırmalarının yankılarını analiz etmek anlamına gelen ve “yankılama haritalaması” adı verilen bir tekniği kullandılar. Yankılama haritalaması, astronomların birikim sürecinin detaylarını incelemesine olanak sağlar ve astronomlar bu tekniği kullanarak parçalanan yıldızın kalıntılarının boyutlarını ve kara deliğin kütlesini belirleyebildiler. Yukarıdaki görsel, kara deliğin olay ufkuna düşen parçalanmış yıldız tarafından oluşturulan kısa süreli birikim diskinin bir illüstrasyonunu gösteriyor. Bu “gelgitsel bozulma olaylarına” dair benzeri araştırmalar astronomların bir gün, karanlıkta saklanan ve aksi halde gizli olan çok sayıda süperdev kara deliğin kütleleri ve özelliklerini belirlemesini sağlayabilir.

Görsel: NASA/Swift/Aurore Simonnet, Sonoma State University