PSR B1259-63, hızla dönen aşırı yoğun, fazlaca manyetize bir nötron yıldızının, bir pulsarın, Güneş’ten yaklaşık 30 kat daha ağır bir yıldızın çevresinde döndüğü sıra dışı bir çift sistemi. Bir zaman (belki birkaç yüz bin yıl önce), bu sistem büyük ihtimalle 30 Güneş kütleli yıldız ve daha da büyük bir yoldaşından meydana geliyordu. Bu daha büyük kütleli yıldız, nötron yıldızının öncülü, çekirdek termonükleer evrimini tamamlayarak bir çekirdek çökmesi süpernovası olarak patlayacak ve kütlesinin büyük bölümünü atarak geride bir pulsar bırakacaktı. 30 Güneş kütleli yıldızın kendisi de hızlıca dönüyor ve bu hızlı dönüş, göründüğü kadarıyla ekvatorunun çevresinde bir yıldız maddesi diski üretmiş. Pulsarın, 30 Güneş kütleli yıldız çevresindeki eliptik yörüngesi fazlaca eksantrik, bu yüzden kısa bir süre için pulsar normal yıldıza ekvator diskinin içinden geçecek kadar yakınlaşıyor. Bu olduğunda, pulsarın radyo ve X-ışın emisyonundaki güçlü değişimler gözleniyor. Ama başka bir şey daha oluyormuş gibi görünüyor. Chandra X-ışın Teleskobu’ndan 3 yılda alınan yüksek uzamsal çözünürlüklü X-ışın gözlemleri (görselin alt kısmında gösteriliyor), PSR B1259-63’ten uzaklaşıyor gibi görünen, X-ışın yayınlayan bir cismin varlığını gösteriyor. Astronomlar bu cismin, yıldız diskinden geçtiği sırada pulsar tarafından dev yıldızın çevresindeki diskten şiddetle fırlatılan büyük bir gaz yığını olduğuna inanıyorlar. Görselin üst kısmı, yığının fırlatılışını resmediyor, diskle çarpışmasından hemen sonra 3,4 yıllık yörüngesinde pulsarı gösteriyor. Chandra gözlemleri, yığının ışık hızının yaklaşık yüzde 7’sinde hareket ettiğini ve belki de hızlanıyor olabileceğini gösteriyor. Yığının X-ışın emisyonu, muhtemelen pulsarın rüzgarı madde yığınına vurduğunda üretilen bir yüksek enerji şok dalgası tarafından oluşturuluyor.
Görsel: X-ışın: NASA/CXC/PSU/G.Pavlov et al; İllüstrasyon: NASA/CXC/M.Weiss