Ana Sayfa Genel Bir Canavarın Yerini Belirlemek

Bir Canavarın Yerini Belirlemek

Arp 299'un optik Hubble görüntüsü ve NuSTAR sert X-ışın görüntüsü

Galaksiler açısından düşünüldüğünde, Evren kalabalık bir yer sayılabilir. Galaksiler uzayda uçtukça, diğer galaksilerle çarpışabilirler ve bu çarpışmalar yıldız oluşumu, süpernovalar ve merkezi süperdev karadeliklerden fışkırmalar gibi her çeşit ilginç davranışı tetikleyebilir. Buna iyi bir örnek, yukarıda gösterilen, IC 694 ve NGC 3690 olarak bilinen iki ayrı galaksinin birleşmesiyle oluşmuş, Arp 299 olarak bilinen galaksi çiftidir. Bu birleşmeden yayılan ışıkta, yıldız oluşumlarıyla ısınmış toz tarafından üretilen kızılötesi radyasyon baskın durumda. 2002 yılında, BeppoSAX X-ışın gözlemeviyle yapılan gözlemler, sistemde yer alan oldukça belirsiz bir beslenen süperdev kara delikten yayınlanan X-ışını emisyonun belirsizliğe yer vermeyen ilk kanıtını gösterdi. BeppoSAX, birleşerek oluşmuş kara deliğin IC 694’te mi yoksa NGC 3690’da mı, veya ikisinin arasında bir yerde mi bulunduğunu belirleyemedi. Chandra X-ışın Gözlemevi ve XMM-Newton’la yapılan devam gözlemleri de canavarı belirlemeyi başaramadı. Ancak sorun en sonunda NuSTAR sert X-ışını teleskobuyla çözüldü. NuSTAR kara deliklerin ve diğer astrofiziksel cisimlerin çok yüksek enerjili X-ışın emisyonlarını tam olarak saptayabilir. NuSTAR’ın gördüğü yüksek enerji X-ışınları, inanılmaz miktarlarda gaz ve tozu delip geçebilir. Arp 299’un NuSTAR görseli yukarıda şu renk bölgeriyle gösterildi: 4-6 kiloelektron volt enerjili X-ışınları kırmızı, 6-12 kiloelektron volt enerjili olanlar yeşil ve 12-25 kiloelektron volt enerjili olanlar ise mavi. NuSTAR gözlemleri, sağda bulunan galaksi NGC 3690’ın süperdev kara deliğinin aktif olarak,  iki galaksinin birleşmesiyle zorla yedirildiği gazın birikmesi sonucu üretilen X-ışınları ürettiğini gösterdi. Diğer yandan NuSTAR, solda bulunan galaksi IC 694’ün süperdev kara deliğinin ya çok cansız, ya da X-ışınlarının bile kaçamayacağı kadar çok belirsiz olduğunu  gösteriyor.

Görsel: NASA/JPL-Caltech/GSFC