Ana Sayfa Genel Ölüme Mahkum Yıldız Bizim De Sonumuz Mu?

Ölüme Mahkum Yıldız Bizim De Sonumuz Mu?

Yıldızlar nükleer yakıtları olduğu sürece yaşarlar. Yıldızlar eninde sonunda yakıtlarını tüketirler ve eğer yıldız yeterince büyükse patlayabilir. Dev yıldızlar aynı zamanda nükleer yakıtlarını düşük kütleli olanlara göre daha hızlı harcarlar. En hızlı yanan yıldızlardan birisinin adı Eta Carinae. Eta Car’ın galaksimizdeki en büyük ve en kararsız yıldızlardan birisi olduğu düşünülüyor. Yukarıdaki görsel Hubble Uzay Teleskobu’ndan bir optik görüntünün (kırmızı ve mavi) ve Chandra X-ışın Gözlemevi’nden bir X-ışın görüntüsünün (beyaz, sarı ve yeşil) bir kompoziti. Yıldızın kendisi görüntünün merkezindeki parlak ışık noktası. Kabarcık şekilli optik nebula ise yıldızda 19’uncu yüzyılda gerçekleşen bir patlama tarafından oluşturuldu. Daha uzakta ise, X-ışın yayınlayan gazdan oluşan kırık bir elips tarafından çevrelenen düzensiz bir nebula var. Eta Car Dünya’dan yaklaşık 8000 ışık yılı uzakta olsa bile yıldızın patlaması, eğer ki patlarsa, Dünya’daki yaşam için bir tehdit oluşturabilir. Ama yıldız evrimi yeterince bilinmez, özellikle de aşırı dev yıldızlar için. Yani hiç kimse Eta Car’ın mevcut “Parlak Mavi Değişen” aşamasında mı patlayacağını, yoksa patlamak için gelecekte bir zaman evrimindeki yeni bir aşamaya mı girmesi gerektiğini gerçekten bilmiyor. Yeni bir çalışma ise sayılı günler yaşıyor olabileceğimizi öne sürüyor. SN 2009ip adı verilen dev bir değişen yıldız, Eta Car’ın 1840’lardaki “Büyük Patlama”sına benzer bir patlama yaşadı. Bu yıldızın parlaklığındaki değişimler o kadar güçlüydü ki başlangıçta yıldızın yok olduğuna inanılıyordu, ama ardından yapılan gözlemler yıldızın bir şekilde hayatta kaldığını gösterdi. En azından geçtiğimiz haftaya, yeni gözlemlerin SN 2009ip’nin (kimileri bu sonucu sorgulasa da) “gerçek” bir süpernova olmak üzere patladığını gösterişine kadar hayatta kaldı. SN 2009ip geçiş aşamasının başlamasından yalnızca 3 yıl sonra patlarken Eta Car “Büyük Patlama”sının ardından neredeyse iki yüz yıl boyunca hayatta kaldı. Eta Car bir patlama için gecikmiş olabilir mi?

Görsel: X-ışın: M. F. Corcoran & NASA; optik: Nathan Smith, Jon Morse, & NASA

Yorumunuzu yazabilirsiniz