Yakınımızda bir yıldız patlasa ve kimse fark etmese ne olurdu? Bu yaşandı, hem de çok uzun zaman önce değil. Bu patlama tarafından geride bırakılan, G1.9+0.3 adlı kalıntı, 1985 yılında Çok Büyük Dizi’nin radyo teleskopları tarafından Galaksimizin merkezi yakınlarında gözlendi, ama astronomlar patlamanın ne zaman gerçekleştiğini bilmiyorlardı. Daha önceki Galaktik süpernovalar, tüm zamanların en muhteşem gök olaylarından bazılarıydı. Bir tanesi Tycho Brahe tarafından 1572’de ve bir diğeri da yalnızca bir süre sonra, 1604’te Johannes Kepler tarafından gözlenmişti. Bu ikisi 32 yıl arayla çıplak gözle gözlendiler ama o zamandan bu güne de hiçbir şey görülmedi. G1.9+0.3, ünsüz bir patlama için ünsüz bir isim, şüphesiz bu patlama da muhteşem olurdu, ama yıldızın muazzam derinlikte yıldızlararası tozun ardında patladığı ve bunun da patlamayı aksi durumda olacağından trilyon kat daha sönük hale getirdiği gerçeği dışında. Ama optik emisyon tozun arasından geçemezken radyo ve X-ışınları geçebiliyor. Yukarıdaki görsel G1.9+0.3’ün kompozit X-ışın ve radyo görüntüsü. Mavi renkteki VLA radyo görüntüsü 1985’ten kalan kalıntının görüntüsüyken (Chandra X-ışın Gözlemevi’nden) 2007 X-ışın görüntüsü turuncu renkte. X-ışın görüntüsünün radyo görüntüsünden daha büyük olduğu belli ve araya giren 25 yılda kalıntının genişlemesini gösteriyor. Astronomlar kalıntının genişleme hızını ve ne kadar uzakta olduğunu tahmin edebiliyorlar, böylece genişleme zamanını belirlemek, patlamanın zamanına dair bir tahmin yürütmeye izin veriyor. Bu da G1.9+0.3’ü yaratan yıldızın yalnızca 140 yıl önce patladığını ve şimdiye kadar keşfedilen en yeni Galaktik süpernova olduğunu ortaya koyuyor.
Görsel: NASA/CXC/NCSU/S.Reynolds et al. (X-ışın); (NSF/NRAO/VLA/Cambridge/D.Green et al. (radyo)