Bazı galaksilerin merkezlerindeki süperdev kara delikler, çevrelerindeki dönen madde disklerinden madde yutarak çok büyük miktarlarda (Güneş’in toplam güç çıkışından trilyonlarca kat daha parlak) yüksek enerji radyasyonu üretirler. Bu birikim disklerinin nasıl oluştuğunu, varlıklarını ne kadar koruduklarını ya da ne kadar kararlı olduklarını kimse gerçekten bilmiyor. Bu birikim süreci, galaksilerin ve maddesel Evren’i bir arada tutan maddenin her iki çeşidinin (ışık ve karanlık) “kozmik ağının” evrimi için hayati önemde. Bu yüzden bilim insanları, birikim diski tarafından üretilen yüksek enerji radyasyonuna bakarak bu birikim sürecini araştırmak için çokça zaman harcıyorlar. Bazen tuhaf şeyler oluyor. Az sayıda vakada bilim insanları, bir zaman aralığı için birikim sürecinin tamamen bozulmuş hale geldiğine işaret eden düzensiz değişimler gördüler. Kimse nedenini bilmiyor ve bu nadir olaylar rastgele olduğu için gerçekleşirken yakalanmaları zor oldu. Yani şimdiye kadar. NICER ve Swift X-ışın gözlemevleriyle diğer X-ışın uydularını kullanan bilim insanları, artık birikim süreciyle üretilen X-ışın emisyonunun değişen birikim hızıyla nasıl değiştiğini detaylı biçimde izleyebiliyorlar. Yukarıdaki görsel, aksi durumda sıradan 1ES1927+65 adlı bir galaksideki kara deliğin çevresindeki birikim diskini gösteriyor. İlave görsel bu birikim diskinin X-ışınlarının, bir yıldan daha uzun zamandaki X-ışın gözlemlerinde nasıl değiştiğini gösteriyor. 2018 yazında (X-ışın gücünde 8 saat kadar kısa sürelerde meydana gelen belirgin değişimlerle birlikte) X-ışın emisyonunda dramatik bir düşüş ve 2018 sonbaharında aşamalı bir düzelme görülebiliyor. Bu olağan dışı kanıt gerçek bir bilmece ve olağan dışı bir açıklama gerektiriyor. Astronomlar bu düşüşün muhtemelen, kara deliğe fazla yakınlaşan ve onun inanılmaz kütle çekimi tarafından lime lime edilirken, parçalanan yıldızın tanelerinin birkaç aylık bir süre için iç birikim diskinden gelen madde akışını dağıtmasıyla üretildiğini düşünüyorlar. Bu illüstrasyonda soldaki pano, parçalanan yıldızın bir enkaz akıntısının birikim diski üzerine düşüşünü ve (sağdaki panoda gösterildiği şekilde) iç birikim diskini yok edişini göstermeye çalışıyor.
Görsel&Referans: C. Ricci et al.; NASA/JPL Caltech