10 Aralık 1999’da, Avrupa Uzay Ajansı’nın XMM-Newton Gözlemevi bir Ariane-5 roketinin üzerinde fırlatıldı. XMM-Newton, gizemli X-ışın evreninin yeni ve sıra dışı bir görüntüsünü sunmak üzere NASA’nın (birkaç ay önce fırlatılan) Chandra X-ışın Gözlemevi’ne katıldı. XMM-Newton ve Chandra bütünleyici gözlemevleridir: Chandra yüksek enerji evreninin yüksek çözünürlüklü gözlemlerini sağlarken XMM-Newton olağanüstü şekilde hassas, derin gözlemler sağlar. Yukarıdaki görsel XMM-Newton’un sunduğu bilimin güzel bir örneği. Bu görüntü, yıldız oluşturan ve 4 milyon Güneş gücüyle parlayan gizemli değişen yıldız Eta Carinae de dahil, galaksimizin en büyük yıldızlarından bazılarına ev sahipliği yapan Karina Nebulası’nın bir montajını gösteriyor. Görüntü X-ışın enerjisinde renkle kodlandı ve bazı özellikle ilgi çekici cisimler işaretlendi. Bu gözlem ve benzeri XMM-Newton çalışmaları, astronomların hem parlak hem de sönük X-ışın kaynağı popülasyonlarını incelemelerini ve bu kaynakların yayınladığı X-ışınlarının türüyle bu emisyonun zamanla nasıl değiştiğini detaylandırmalarını sağlıyor. Hem XMM-Newton, hem de Chandra hala çalışmaya ve yıldızların, galaksilerin ve kara deliklerin davranış şekilleri hakkında beklenmedik şeyler keşfetmeye devam ediyorlar.
Görsel: Kenji Hamaguchi (NASA/GSFC & UMBC); ESA