Evren’deki maddenin büyük bölümü, artık biliyoruz ki; muhtemelen henüz tespit edilemeyen bir çeşit atom altı parçacık olan, gizemli “karanlık madde” formunda. Her gün karşılaştığımız (protonlar, nötronlar ve diğer baryonlardan oluşan) normal türdeki madde, Evren’in toplam kütle içeriğinin yalnızca küçük bir bölümünü oluşturuyor. Ama esrarengiz bir şekilde, normal maddenin çoğunun nerede olduğundan bile emin değiliz. Wilkinson Mikrodalga Anizotropi Sondası ve Planck uzay aracıyla tespit Kozmik Mikrodalga Arka Planı’ndaki dalgalanmaların analizleri, Evren’in toplam baryon içeriğine ilişkin ölçümler sunuyor. Ama baryon içeriğine dair, galaksi kümelerinde gözlenen yıldızların ve gazın miktarına dayanan tahminler, Mikrodalga Arka Planı’nın analizinin gerektirdiğinin yalnızca yarısı kadar madde ortaya koyuyor. Peki baryonların geri kalanı nerede? Astronomlar, bu “kayıp normal kütlenin”, galaksileri birbirine bağlayan görkemli “kozmik ağın” ipliklerinde yer alan, ılık-sıcak galaksiler arası ortamda (WHIM) olduğundan şüpheleniyor. Görsel, bu “kozmik ağın”, galaksilerin ağın özellikle yoğun olduğu düğümlerde ve boğumlarda belirdiği bir bilgisayar simülasyonunu gösteriyor. Yakın zamanda Japonya’da bir grup tarafından yürütülen bir çalışma ve İngiltere’deki bir grup tarafından yürütülen başka bir çalışma, WHIM’in varlığına dair ilk kanıtı buldu. Bu çalışmalar, Sloan Dijital Gök Taraması’ndaki, birbirlerine kozmik ağın iplikleriyle bağlı olduklarından şüphelenilen yüz binlerce, milyonlarca galaksi çiftine baktı. Daha sonra bu çiftler arasındaki kozmik mikrodalga arka planın özelliklerini incelediler. İpliklerdeki sıcak gaz, mikrodalga arka planın bir kısmını dağıtarak sönük filamentlerin ortaya çıkmasına yardımcı olacak. Bu çalışmalar, bu ipliklerdeki normal madde yoğunluğunun, Evren’deki ortalama yoğunluğun üç-altı katı kadar fazla olduğunu buldu. Böylece bu çalışmalar ilk kez, WHIM’deki madde varlığının doğru olduğunu belirliyor ve kozmik ağın ortaya çıkarılmasına yardımcı oluyor.
Referans: Andrey Kravtsov (The University of Chicago) ve Anatoly Klypin (New Mexico State University).
Görselleştirme: Andrey Kravtsov