Yıllık Arşiv: 2016

İnanılmaz derecede küçük, ağır ve yoğun cisimler olan nötron yıldızları, kütlesi Güneş'ten en az 8 kat daha fazla olan bir yıldızın süpernova patlamasından sonra geriye kalan ezilmiş çekirdeklerdir. Nötron yıldızları genelde Güneş kütlesini yalnızca birkaç kilometre genişlikte bir alana...

Kütle çekim dalgalarının (GW) ilk doğrudan tespiti, 14 Eylül 2015 saat 12:51'de Lazer İnterferometre Kütle Çekim Dalgası Gözlemevi (LIGO) tarafından yapıldı. LIGO'nun ikiz gözlemevlerinin aldığı sinyal, Einstein'in iki dev kara deliğin çarpışması ve birleşimi için Genel Görelilik kuramı tarafından...

26 Mart 2016’da, Japonya saatiyle 3:01’de, astronomi camiası Hitomi X-ışın Gözlemevi’nin trajik kaybını yaşadı. Yalnızca beş hafta önce, 17 Şubat’ta fırlatılmış olan Hitomi, bir dizi sorun sonucunda uzaydaki gerçek yönelimini artık belirleyemecek duruma geldiğinde yörünge kontrol ve doğrulama evresinin...

Tip 1a süpernovalar bir beyaz cücenin (Güneş benzeri gezegenler nükleer yakıtlarını tükettikten sonra geriye kalan tükenmiş yıldız çekirdeği) ani termonükleer patlaması sonucu meydana gelirler Beyaz cüceler küçük, yaklaşık olarak Dünya büyüklüğündedirler ama neredeyse Güneş kadar kütleye sahiptirler ve bu...

Devasa galaksi kümeleri, Evren'in büyük ölçekli yapısının temel yapıtaşları, Evren'in "atomları"dır. Galaksi kümeleri, birbirlerine karanlık maddenin kütle çekim tutkalıyla bağlı, yüzlerce ya da binlerce galaksiden oluşan gruplardır. Galaksi kümeleri, yakındaki galaksileri ve komşu kümeleri yutarak büyür ve değişirler. Galaksi...

Sıcak dev yıldızların yaydığı radyasyon kuvvetli yıldız rüzgarlarıyla maddeyi dışarı doğru sürebilir. Bu kuvvetli dışa akışlar yıldızın spektrumunun (ışığın yoğunluğunun dalga boyuna karşı dağılımı) detaylı analiziyle tespit edilir. Yıldızın yüzeyinden taşan radyasyonu soğuran atomlar, spektrumda kimyasal bir parmak izi...

Neredeyse bütün galaksilerin merkezi bir süperdev karadeliğe ev sahipliği yaptığını biliyoruz. Bu canavarların nasıl oluştuğunu, ya da zamanla nasıl evrimleştiklerini ise kimse gerçekten bilmiyor. Süperdev karadelikler, ev sahibi galaksilerinden aktif olarak inanılmaz miktarlarda madde yutabilirler. Bu madde birikmesi çok...

Güneş’in milyonlarca, hatta milyarlarca katı kütlelere sahip olan süperdev kara delikler neredeyse her galaksinin merkezinde görülür. Büyük bir gizem bunun neden olduğu. Astrofizikçiler Güneş’in birkaç katı kütleye sahip kara deliklerin nasıl oluştuğunu iyi biliyorlar: Dev bir yıldızın çekirdeğinin çökmesi...

Kara deliklerin pasaklı yiyiciler oldukları astronomlarca iyi biliniyor. Kara deliğin dik kütle çekim kuyusundan aşağı doğru düşen madde hız kazanır ve kara deliğin olay ufkuna yaklaştıkça gittikçe hızlı helezonlar çizmeye başlar. En nihayetinde bu materyalin bir kısmı içeri düşer,...