Ana Sayfa Genel Büsbütün Kayıp

Büsbütün Kayıp

Galaksi kümesi Abell 2261

Evren’de gördüğümüz galaksilerin çoğunun tam merkezinde, canavar süperdev kara delikler bulunuyor gibi duruyor. Galaktik ölçekte süperdev kara delik küçücük olsa da aslında merkezi süperdev kara deliğin kütlesiyle içerisinde bulunduğu galaksinin özellikleri arasında gizemli bir bağlantı var. Bu süperdev kara delikler sıklıkla çevrelerinden galaktik madde biriktirirler ve X-ışın, optik ışık ve radyo dalgası yayınlayan parçacık hüzmesi taşmaları üretirler. Yani, bu canavarlar genelde kendilerini gösterme konusunda utangaç değillerdir. Yukarıdaki görsel ise sıra dışı bir vakayı gösteriyor. Bu görsel, Abell 2261 adlı galaksi kümesindeki merkezi galaksinin (Chandra X-ışın Gözlemevi’yle yapılan gözlemlerden, pembe) X-ışın emisyonu, yer temelli kızılötesi emisyon (kırmızı) ve Hubble Uzay Teleskobu’yla Hawaii’deki Subaru teleskobundan bir optik (yeşil ve mavi) görüntüsünün kompoziti. Galaksinin özelliklerine bakılırsa, kütlesi Güneş’in 3 ila 100 milyar katı (ve Samanyolu’nun merkezindeki süperdev kara delik SgrA*’dan 1000 kat kadar daha kütleli) olan, aşırı ağır bir merkezi dev kara delik içeriyor olmalı. Normalde böyle bir süperdev kara delik, galaksinin tam merkezinde muazzam miktarlarda X-ışın emisyonu üretirdi. Ama şaşırtıcı biçimde derin Chandra görüntüsü, böyle bir emisyona dair hiçbir belirti göstermiyor. Peki kara delik nerede? Belki de Sgr A* gibi bu kara delik de aktif birikim yapmıyordur. Daha çılgın bir ihtimalse, bu galaksinin başka bir taneyle çarpışmış olması ve bu gerçekleştiğinde merkezi kara deliklerinin birleşip müthiş miktarda kütle çekim radyasyonu üreterek birleşik, daha da süperdev kara deliği birleşik galaksinin dışına atmış olması. Bu da bir yerlerde, görünmeyen bir süperdev kara deliğin hızla galaksiler arası uzayda ilerliyor olabileceği anlamına geliyor. Bize doğru yaklaşıyor olabilir mi?

Görsel: X-ışın: NASA/CXC/Univ of Michigan/K. Gültekin; Optik: NASA/STScI ve NAOJ/Subaru; Kızılötesi: NSF/NOAO/KPNO

Yorumunuzu yazabilirsiniz