Ana Sayfa Genel Topyekün Bozulma

Topyekün Bozulma

Kütle çekimin acıması yoktur ve nispeten zayıf bir kuvvet olsa da büyük bir saygıyla yaklaşılması gerekir, yoksa korkunç sonuçlarla karşılaşılabilir. 22 Kasım 2014’te, yerküredeki 24 teleskopluk bir ağla olağan dışı kısa süreli gök olayları için gökyüzünü izleyen (kısaca ASAS-SN olarak da bilinen) Tüm Gökyüzü Otomatik Süpernova Taraması tarafından bir imdat çağrısı algılandı. Astronomlar bu sinyalin uzak bir galaksideki gelgitsel bir parçalanma tarafından üretildiğini farkettiler.  Bu tür olaylar, habersiz bir yıldızın dev bir kara deliğe fazla yaklaştığı ve kara deliğin güçlü çekiminin yıldızı paramparça ettiği anlamına geliyor. Yıldızın (ve etrafındaki gezegenlerin) kalıntıları, (yukarıda tasvir edildiği gibi) kara deliğin olay ufkuna doğru spiral çizerken kısa ömürlü bir madde diski oluşturabilirler. Parçalanan maddeler kara deliğe doğru gittikçe hızlanarak spiraller çizerken sıcaklıkları artar ve yüksek enerji X-ışın radyasyonu yayınlamaya başlarlar. Oportünist astronomlar, kara deliğin çok yakınındaki eğrilmiş uzay zamanın koşullarını test etmek için bu X-ışın emisyonunu kullanabiliyorlar. XMM-Newton ve Chandra X-ışın uzay teleskoplarını kullanan astronomlar, bozulan yıldızın girdap yapan gazları tarafından üretilen güçlü, neredeyse periyodik bir sinyali kaydetmeyi başardılar. Bu sinyal kısa süreli olayın ilk keşfinden sonra bir yıldan daha uzun süre boyunca devam etti. Bu da kara deliğin görece yavaş bir yiyici olduğunu gösteriyor. Kara deliğe doğru düşen madde diski tarafından üretilen değişen X-ışınlar üzerin detaylı çalışmalar, maddenin bir kısmının olay ufkuna şaşırtıcı şekilde yakın olması gerektiğini gösterdi.  Ve genel göreliliğe göre madde kara deliğin çok yakınında ancak kara delik hızla dönüyorsa hayatta kalabilir. X-ışın sinyalinin analizi, bu kara deliğin yalnızca 2 dakikalık bir dönme periyoduna sahip olduğuna işaret ediyor. Göreli fiziğin bu kadar büyük bir kara delik için izin verdiği limite çok yakın bir hız.

Görsel: NASA/CXC/M.Weiss

Yorumunuzu yazabilirsiniz