Sıcak dev yıldızların yaydığı radyasyon kuvvetli yıldız rüzgarlarıyla maddeyi dışarı doğru sürebilir. Bu kuvvetli dışa akışlar yıldızın spektrumunun (ışığın yoğunluğunun dalga boyuna karşı dağılımı) detaylı analiziyle tespit edilir. Yıldızın yüzeyinden taşan radyasyonu soğuran atomlar, spektrumda kimyasal bir parmak izi bırakırlar, çünkü her bir element ışığı belirli bir dalga boyları dizisinde soğurur. Soğurulan dalga boyu atomun yalnızca türüne değil, hızına da bağlıdır. Doppler kayması nedeniyle, dışarı akan atomlar, durmakta olan atomlara göre daha kısa dalga boylarındaki radyasyonu soğururlar; bu nedenle astronomlar soğurmayı gerçekleştiren atomu saptayarak ve atom tarafından soğurulan en radyasyonun en kısa dalga boyunu belirleyerek hem rüzgarın kompozisyonunu, hem de rüzgar maddesinin yıldızdan dışarıya hangi hızla aktığını belirleyebilirler. Astronomlar yakın zamanda aynı tekniği, bir galaksinin merkezi süperdev kara deliğine yakın üretilen dışa akan rüzgarların hızlarını ve güçlerini belirlemek için galaksi merkezleri üzerinde kullandılar. Aktif, merkezi süperdev kara delikler, ev sahibi galaksilerinden madde yuttukça birikim disklerinde parlak yüksek enerji radyasyonu üretirler. Dışarı akan radyasyon kara deliğin yakınındaki sıcak atomlar tarafından soğurulabilir ve galaksiden dışarı doğru sıcak bir dev yıldızın etrafındaki yıldız rüzgarına benzer, ama ışık hızının %10’una yaklaşan hızlara sahip çok daha kuvvetli bir rüzgar üretir. Yukarıdaki görsel,bu “süper rüzgarlardan” Samanyolu’na benzer bir spiral galaksiden yayılan bir tanesinin sanatçı illüstrasyonunu gösteriyor. XMM-Newton X-ışın Gözlemevi tarafından tespit edilen bu güçlü rüzgar, ilk kez “neredeyse normal” bir galakside böylesi bir süper rüzgarın tespitiydi ve normal galaksilerde bile, yıldız oluşum sürecinin değişiminde önemli rol oynayan süper rüzgarların var olabileceğini düşündürüyor.
Görsel: ESA