Ana Sayfa Genel Patlamadan Kaçmak

Patlamadan Kaçmak

Güneş’in en az 8 katı kadar kütleye sahip olan dev yıldızlar, nükleer yakıtlarını tükettiklerinde şiddetli bir şekilde patlarlar. Bu patlamalar, yıldızın merkezi, yani yıldızın kendi boyutlarının milyonda birinden daha küçük bir çekirdek çöktüğünde gerçekleşir. Yıldızın dış katmanları kendi üzerine düşer ve şiddetli bir patlamayla tekrar dışarı sıçrarlar. Uzaya doğru atılan bu dış katmanlar, süpernova kalıntısı adı verilen sıcak bir enkaz oluştururlar. Çekirdeğin kendisi de çökerek inanılmaz yoğunluklara ulaşır, bir kara delik ya da nötron yıldızı meydana getirir. Eğer çökme yıldızın her tarafında simetrik olarak gerçekleşirse, çekirdeğin enkaz alanının kabaca merkezinde kalması gerekir. Ama eğer çökme asimetrik gerçekleşirse, bu küçük, yoğun çekirdeğin belirli bir yöne doğru hızlanması mümkündür. Yukarıdaki görsel, SNR MSH 11-16A adı verilen genç bir süpernova kalıntısının kompozit X-ışın ve optik görüntüsü. X-ışın görüntüsü mor ve yeşil renkteyken optik görüntü beyaz renkte. Sıcak enkaz alanından gelen X-ışın parlaması, patlama tarafından yaratılmış, ama aynı zamanda sağ altta (ve Chandra yakın görüntüsünde öne çıkarılan), kuyruğu süpernova kalıntısının merkezini gösteriyor gibi duran, “kuyruklu yıldız şeklinde”, X-ışın yayınlayan garip bir cisim de var. Astronomlar, bu tuhaf cismin patlayan yıldızın, bu patlama sırasında enkaz alanından dışarı atılan sıcak çekirdeği olduğundan şüpheleniyorlar. Eğer böyleyse, süpernova kalıntısının tahmini mesafesi ve tahmini yaşı, uzayda saatte 10,5 milyon kilometreye kadar hızlarda ilerleyen bu cismi şimdiye kadar keşfedilen en hızlı nötron yıldızı yapar.

Görsel: X-ışın: NASA/CXC/UC Berkeley/J.Tomsick et al & ESA/XMM-Newton, Optik: DSS; IR: 2MASS/UMass/IPAC-Caltech/NASA/NSF

Yorumunuzu yazabilirsiniz