Antarktika’nın yüzeyinin çok derinlerinde, 1400 metreden daha aşağıdaki kadim, temiz, saf karanlık buzun altı, astronomiyle uğraşmak için tuhaf bir yer. Ama yakalanması zor nötrinoları arıyorsanız, burası dünya üzerindeki en iyi yerlerden biri. Nötrinolar, atomaltı “hayalet parçacıklar”, maddeyle çok nadiren etkileşime girdikleri için tespit edilmeleri zordur, ama IceCube adı verilen iddialı bir deney bunları bulmaya çalışıyor. IceCube Güney Kutup Buz örtüsünün büyük bir miktarını bir nötrino detektörü olarak kullanıyor. IceCube, 1400 metre derinlikte yaklaşık 1 kilometreküp kaplayan 86 tele dağıtılmış 5000 adet aşırı hassas ışık sensörü kullanıyor. Yukarıdaki görüntü son ışık sensörünün yerine indirilişini gösteriyor. Derin Antarktika buzu aşırı karanlık ve aşırı saf. Nötrinolar buzdan geçtiğinde, nötrinolar ve buz çekirdekleri arasındaki etkileşimler, aslında buzda ışıktan daha hızlı (ama vakum ortamındaki ışıktan daha yavaş) hareket eden müon adı verilen yüksek hızlı parçacıklar üretiyor. Müonlar buzdan geçerken bir çeşit “foton patlaması” meydana getiriyor ve Cherenkov radyasyonu adı verilen kısa süreli bir sönük mavi ışık parlaması üretiyor. IceCube detektörleri, aksi halde daimi olan karanlıklarında bu küçük parlamaları tespit edebilirler. IceCube yakın zamanda nötrino tespitleri ve gama-ışın patlamalarının (GRB) meydana gelişleri arasında bir ilişki bulamadığında ve bir yüksek enerji kozmik ışınlar kaynağı olarak GRB’leri neredeyse elediğinde manşetlere taşınmıştı. Bu, kozmik ışınların kaynağına dair 100 yıllık gizem için bir çözüm üretilmesini sağlıyor ve bu kozmik ışınların muhtemelen aktif galaksilerin merkezlerindeki süperdev kara delikler tarafından üretildiklerine işaret ediyor.
Görsel: IceCube Team