Evren bir galaksi kümesi için oldukça kalabalık bir yer olabilir. Galaksi kümeleri Evren’deki en büyük bağlı yapılardır ve Evren’in kozmik ağının “temel yapı taşlarını” oluştururlar. Büyük bir teleskop için bir galaksi kümesi düzinelerce bağımsız, parıldayan galaksiden meydana gelmiş gibi görünür. Ama gerçekte, bu galaksi kümesindeki maddenin büyük bölümü bizim için görünmezdir. Bu karanlık maddenin, kümeyi bir arada tutan bir tutkal gibi davranan kütle çekiminin etkilerini görebiliriz. Evren’in büyük bölümü ondan yapılmış olsa da belirgin kütle çekim kuvvetinin ötesinde karanlık maddeyi hiç anlamıyoruz, o yüzden de her tarafa yayılmış bu şey hakkında elde edebileceğimiz her bilgi çok kıymetli. Astronomlar, karanlık maddenin gerçek doğasına bir sınır çizebilmek için galaksi kümelerinin çarpışmalarını, kozmik atom çarpıştırıcılar gibi kullanmayı başarıyorlar. Böyle bir çarpışma, Abell 2744 adı verilen dev bir yapı yukarıda gösteriliyor. Dünya’daki Çok Büyük Teleskop’la ve Hubble Uzay Teleskobu’yla optik bölgede elde edilen detaylı görüntüleri kullanan astronomlar, kütle çekim yapan karanlık maddenin kesin dağılımını belirlemeyi başardılar. Bu dağılım, yukarıdaki görüntüde maviyle gösteriliyor. “Normal” maddenin Chandra X-ışın Teleskobu tarafından görülen X-ışın emisyonu ise kırmızıyla gösteriliyor. Normal maddeyle karanlık madde arasındaki ayrım muhtemelen normal maddenin etkileşebileceği elektromanyetik yollardan kaynaklanıyor; karanlık madde elektromanyetik güçlerden etkilenmiyor ve bu yüzden normal maddenin yapabileceğinden daha fazla yayılıyor. Astronomlar Abell 2744’ün gerçekte dört ayrı alt kümenin çarpışması olduğunu ve de aydınlık ve karanlık maddenin göreceli dağılımının, karanlık maddenin bu şiddetli galaksilerarası çarpışmada etrafa fırlatıldığını gösterebileceğini düşünüyorlar.
Görsel: X-ışın: NASA/CXC/ITA/INAF/J.Merten et al, Mercekleme: NASA/STScI; NAOJ/Subaru; ESO/VLT, Optik: NASA/STScI/R.Dupke